Tân Cương không chỉ là điểm đến của những người tìm kiếm vẻ đẹp tự nhiên hoang sơ mà còn là thiên đường của những tín đồ ẩm thực khao khát khám phá hương vị mới lạ. Hãy cùng khám phá hương vị đặc trưng và sự phong phú của ẩm thực Tân Cương, nơi mà mỗi món ăn là một câu chuyện, một góc kỳ thú của văn hóa và lịch sử vùng đất này.
Các bữa ăn Tân Cương thường bao gồm rất nhiều thịt như thịt cừu, thịt bò và thịt gà, uống kèm với bia Wusu nổi tiếng (do quy tắc Hồi giáo cấm rượu và thịt lợn). Bữa sáng có thể bao gồm bánh bao thịt cừu, dưa muối, mứt trái cây và trà sữa. "Nang"- bánh mì dẹt của người Uyghur giống như naans của Ấn Độ, thường được ăn kèm trong bữa ăn (thay cho cơm như kiểu ở Việt Nam). Cá nhân mình thấy đa phần các món cừu đều khá hợp khẩu vị, mình ăn rất nhiều và phần nào nhớ đến ẩm thực ở Thổ Nhĩ Kỳ.
1. Thịt xiên cừu nướng (新疆烤串)
Đây chính là một trong những đặc sản đường phố không nên bỏ qua khi đến thăm Tân Cương. Miếng thịt được xiên vào tăm tre sau khi tẩm ướp đầy đủ gia vị và ớt bột, rồi đem nướng trên bếp than hồng. Mùi thơm từ miếng thịt nướng lan tỏa khắp không gian, khiến bất kỳ ai đi ngang qua cũng không thể cưỡng lại cảm giác đói bụng. Mình đã thử xiên lạc đà, uống kèm với sữa khá hợp nhé. Cũng có thể ăn kèm với bánh bao nướng Tân Cương (烤包子 - Kǎo bāozi) là hòm hòm cái bụng.
2. Súp gà hầm (大盘鸡)
Thuật ngữ Trung Quốc “Da pan ji” 大盘鸡 được dịch đơn giản là “đĩa gà lớn”, nhưng thực ra đó là một món ăn đậm chất và hương vị đặc trưng của vùng Bắc Tân Cương. Được chế biến từ gà, khoai tây, ớt chuông, hành tây, tỏi, gừng, ớt Tứ Xuyên, và đôi khi thậm chí là bia, món súp gà hầm được xào kỹ trước khi nước dùng được thêm vào.
Súp gà hầm Tân Cương là món ăn hấp dẫn
với vị cay nồng, uống kèm bia Wusu
Món ăn này được cho là phát minh ở Shawan, Bắc Tân Cương, món này bắt nguồn từ việc một người nhập cư từ Tứ Xuyên muốn tái tạo hương vị quê hương bằng cách trộn ớt cay với thịt gà và khoai tây. Súp gà hầm dần trở nên phổ biến ở Tân Cương vào cuối những năm 1990 và thường được ăn kèm với bún kéo tay hoặc bánh mì, tạo nên một trải nghiệm ẩm thực Tân Cương độc đáo và hấp dẫn.
3. Mì Biang Biang (油泼扯面)
Không ai có thể quên món mì đặc biệt này khi khám phá ẩm thực Tân Cương. Với cái tên độc đáo Biang Biang, chữ “biang” trong tiếng Trung là một trong những kí tự phức tạp nhất, được tạo thành từ 57 nét chữ, chính xác mô phỏng lại âm thanh của sợi mì khi được nhào bột. Mì Biang Biang thường được phục vụ cùng giấm, ớt đỏ, tỏi băm và dầu nóng rót lên trên.
Trà được phục vụ kèm miễn phí. Ngoài ra mình gọi thêm bia Kvas. Từ lâu nay, Kvas được xem là một trong những thức uống bổ dưỡng và lành mạnh nhất của người Nga. Kvas được biết đến là đồ uống bánh mì - một loại thức uống lên men làm từ lúa mạch đen hoặc bánh mì lúa mạch đen. Màu của Kvas phụ thuộc vào màu của nguyên liệu lúa mạch. Ngày trước, gần như bất kỳ người phụ nữ Nga nào cũng biết nấu Kvas và nướng bánh mỳ đen.
Kvas truyền thống của Nga được làm theo công nghệ lên men kép: men rượu và axit chua. Bằng cách này, Kvas được làm giàu với các chất dinh dưỡng, thu được vị chua đặc biệt và hương vị rất đặc trưng của bánh mì. Tuy là sản phẩm lên men nhưng ở Nga, Kvas được xếp là loại thức uống không cồn vì lượng rượu thấp hơn chỉ số 1,2%, khá thích hợp cho nữ uống. Mình thấy uống nhạt hơn bia bình thường khá nhiều và vị hơi ngọt.
4. Cơm chiên thịt cừu / Cơm Pilaf (羊肉抓饭)
Đây là một món ăn có nguồn gốc từ người Duy Ngô Nhĩ (Uyghur) và đã có ảnh hưởng lớn đối với ẩm thực Tân Cương. Món này được chế biến bằng cách xào cà rốt, hành tây và thịt cừu (hoặc thịt gà) trong dầu cho đến khi chín kỹ. Sau đó, cơm và nước được thêm vào và chế biến cho đến khi cơm chín mềm và tỏa ra mùi thơm hấp dẫn.
Nho khô và mơ khô có thể được rải lên trên món ăn để tăng thêm chút vị ngọt và hấp dẫn. Đây là một món ăn đậm đà vị ngon và mang trong đó hương vị đặc trưng của văn hóa ẩm thực Duy Ngô Nhĩ, đồng thời cũng là một phần không thể thiếu của bữa ăn ở Tân Cương.
5. Canh thịt cừu (羊肉泡馍)
Món vụn bánh mì chan canh thịt cừu được xem là biểu tượng ẩm thực Tân Cương. Với nguyên liệu chính là thịt cừu và bánh mì hấp dẫn thực khách ngay từ lần thử đầu tiên. Bánh mì được lựa chọn kỹ lưỡng, sau đó xé thành những miếng nhỏ. Thịt cừu được nêm nếm cùng các gia vị như thì là, hẹ, hồi, và tro gai của Trung Quốc. Tiếp theo, thịt được đun sôi trong nước cho đến khi thấm đều hương vị. Sau đó đổ vụn bánh mì lên hỗn hợp thịt cừu. Mỗi miếng bánh mềm thơm ăn kèm với tỏi ngọt và sa tế ớt tạo nên một sự hòa quyện tuyệt vời.
Món canh thịt cừu mình thử ở Food Court tại Kanas National Park
6. Mì Lagman (läghmän / 拉条子)
Mì Lagman là một món mì nổi tiếng của người Duy Ngô Nhĩ. Với nguyên liệu được làm từ bột mì, nước, muối và dầu. Sau khi luộc chín với nước, sợi mì trở nên dai, mềm và ngon miệng. Ngoài thịt cừu và thịt bò, còn có cà tím, củ cải cay, cải thảo bỏ lá, ớt chuông và các loài rau củ được cắt khối, đậu đũa cắt miếng dài vừa.
Người Uzbekistan cũng có món mì Lagman. Theo các nhà lịch sử thì món Lagman là món nguyên thủy thuộc về người Dungan hay là người Hồi ở Trung Hoa. Họ, những người Hoa theo đạo Hồi là những thương nhân cùng với người Duy Ngô Nhĩ buôn bán dọc ngang tuyến đường tơ lụa. Từ đây món lamian mì kéo sợi mà hay được dùng với thịt bò và thịt trừu của người Hồi ở Tây Bắc Trung Hoa cập bến xứ Uzbekistan mà hợp thành với những gia vị khác nhau. Ðể thành món sốt mì kéo sợi lagman với cách làm cũng trở thành nét độc đáo riêng biệt với đủ loại gia vị mà người Uzbek kiếm được từ phương Tây trên con đường tơ lụa lịch sử như lá nguyệt quế, thìa là Ai Cập, cần tây, tỏi tây. Sốt Vodzha cho mì lagman không chỉ hấp dẫn với các gia vị phương Tây mà còn có những gia vị như thìa là, tỏi, gừng, tiêu đen và cả hoa hồi nữa. Ðặc biệt là món mì lagman không được nêm nếm bằng xì dầu mà người Uzbek dùng giấm đen.
7. Bia Wusu (乌苏啤酒)
Bia Wusu là thương hiệu được sản xuất bởi Wusu Brewery. Một nhà máy bia có trụ sở tại Wusu, Khu tự trị Duy Ngô Nhĩ Tân Cương, Trung Quốc. Nhà máy bia được thành lập vào năm 1958. Và từ đó đã trở thành nhà sản xuất bia địa phương nổi bật trong khu vực.
Bia Wusu thường được thưởng thức cùng với ẩm thực địa phương ở Tân Cương. Và có thể có các biến thể hoặc sản phẩm đặc sản của vùng. Là một thương hiệu bia trong khu vực, Bia Wusu có thể không được phổ biến rộng rãi bên ngoài Tân Cương. Nếu có cơ hội tới Tân Cương hãy thử bia với các vị khác nhau.
Ngoài ra còn khá nhiều các món đáng thử khác từ sữa như trà sữa Tân Cương, sữa chua Tân Cương hay pho mai sữa lạc đà. Các sản phẩm pho mai cực kỳ đa dạng và có thể tự mix các vị vào túi rồi tính tiền, khá hợp lý làm quà.
Kết thúc hành trình khám phá ẩm thực Tân Cương, không chỉ có hương vị ngon, độc đáo mà còn được trải nghiệm sâu sắc về văn hóa và con người của nơi này. Ẩm thực Tân Cương không chỉ là nơi đến của bữa tiệc vị giác mà còn là một hành trình khám phá sự đa dạng và phong phú của ẩm thực Trung Quốc với sự kết hợp đặc trưng ẩm thực Trung Á như Uzbekistan hay Nga.